Przewodnik krok po kroku, jak zostać freelancerem

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób decyduje się na pracę jako freelancerzy, a szacuje się, że około 76,4 miliona Amerykanów już się w to zaangażowało. Jednak zanim zdecydujesz się na taki krok, ważne jest, aby zrozumieć zalety i wady tego stylu pracy.   

Korzyści

1. Elastyczność: Jak można się spodziewać, możliwość elastycznej pracy i wyboru własnego harmonogramu jest dużą zaletą dla wielu osób rozważających freelancing. Jako freelancer sam wybierasz, jaką pracę wykonujesz, swoich klientów i godziny pracy, co pozwala ci pracować wtedy, gdy jesteś najbardziej produktywny, bez konieczności przebywania w biurze.
2. Potencjał wyższych zarobków: Wraz ze zdobywaniem większych umiejętności i doświadczenia, możesz żądać więcej jako freelancer. W przypadku regularnego zatrudnienia zwykle musisz czekać, aż twój szef zdecyduje, czy kwalifikujesz się do podwyżki lub premii. Jednak w przypadku freelancingu sam decydujesz o swoich stawkach i możesz je podnosić, gdy uznasz, że jesteś w stanie to zrobić, szczególnie jeśli twój zawód jest bardzo poszukiwany.
3. Różnorodność pracy: To dość powszechne, że freelancerzy pracują przy różnego rodzaju projektach, które mogą się znacznie różnić pod względem skali i czasu trwania. Możesz również wybierać projekty, nad którymi chcesz pracować, które odpowiadają twoim zainteresowaniom i umiejętnościom, co jest czymś, na co zwykli pracownicy nie mają aż takiego wpływu.
4. Równowaga między pracą a życiem prywatnym: Dzięki większej kontroli nad harmonogramem pracy możesz zapewnić sobie zdrową równowagę między pracą a życiem prywatnym i uniknąć wypalenia zawodowego, które jest zmorą wielu Polaków pracujących na etacie.
5. Łatwiejszy start: W przeciwieństwie do regularnego zatrudnienia, każdy może zacząć pracę jako freelancer od zera, bez konieczności przechodzenia przez długi proces rekrutacyjny. Ponadto, o ile posiadasz podstawowy sprzęt, freelancing ma bardzo niskie koszty początkowe w porównaniu do innych zawodów.
6. Rozwijanie umiejętności: Rozwój umiejętności jest kluczową częścią freelancingu, ponieważ pozwala ci stale doskonalić swój warsztat i zdobywać więcej klientów. Dodatkowo uczysz się w trakcie pracy i rozwijasz swoją karierę.
7. Możliwość rozwoju: Freelancing to nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy—może również stać się pełnoprawnym biznesem. Wykwalifikowani i doświadczeni freelancerzy mogą stać się rozpoznawalni w swojej dziedzinie i być częściej zatrudniani, co pozwala im podnosić swoje stawki.

Wady

Pomimo wielu korzyści, istnieją oczywiście pewne wady freelancingu, które warto rozważyć, zanim się w to zagłębisz. 

1. Brak świadczeń pracowniczych: Korzyści wynikające z regularnego zatrudnienia—takie jak płatny urlop, zwolnienie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne i oszczędności emerytalne—nie są czymś, co otrzymujesz w świecie freelancingu.
2. Niestabilny dochód: Jako freelancer, to twoja odpowiedzialność, aby znaleźć własnych klientów i zapewnić sobie stały dochód, jednak czasami nie ma wielu ofert pracy lub zleceń od klientów. To może sprawić, że twój dochód będzie nieco niestabilny, w przeciwieństwie do regularnej wypłaty z tradycyjnego zatrudnienia. Oprócz tego, możesz również musieć ścigać faktury, ponieważ niektórzy klienci mogą spóźniać się z płatnościami.
3. Odpowiedzialność: Freelancerzy są jednoosobową orkiestrą, co oznacza, że jesteś odpowiedzialny za wszystko w swoim biznesie, od rozliczania podatków po marketing, administrację, zarządzanie klientami i faktyczne świadczenie usług.
4. Mniej zasobów: Jako freelancer nie masz takiego samego dostępu do zasobów jak duże firmy, z którymi konkurujesz, ponieważ nie masz tyle pieniędzy do wydania, co utrudnia rozwój twojego biznesu.

Popularne zawody freelancerskie

Jedną z najlepszych rzeczy w pracy freelancerskiej jest to, że możesz monetyzować swoją pasję lub talent, aby pomóc rozwiązać problemy biznesowe ludzi i jednocześnie zarabiać na tym pieniądze. Niektóre zlecenia freelancerskie są jednak bardziej popularne niż inne. Według Indeed.com, oto najlepiej płatne prace freelancerskie wraz z ich średnimi zarobkami. 

Przewodnik krok po kroku, jak zostać freelancerem

Określ swoją usługę i niszę

Freelancing polega na wykorzystaniu istniejących umiejętności i talentów do świadczenia usług i zarabiania pieniędzy. Mając to na uwadze, najważniejszym pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie umiejętności, które możesz monetyzować. Na przykład, czy studiowałeś projektowanie graficzne w liceum lub na studiach, czy po prostu masz naturalny talent do Photoshopa? A może jesteś mistrzem w pisaniu kreatywnych tekstów i treści? 

Aby określić swoją usługę, musisz postawić się w sytuacji swoich klientów: Jak twoja usługa może pomóc rozwiązać ich problemy? Ponadto, czy twoja usługa będzie w stanie pomóc szerokiemu gronu klientów, aby zapewnić ci stały dopływ pieniędzy? 

Gdy już rozważysz te punkty i zrozumiesz, gdzie twoja usługa freelancerska i umiejętności wchodzą w grę, możesz napisać krótką propozycję (około 200 słów) o tym, czym jest twoja usługa freelancerska i jak może pomóc różnym klientom i firmom odnieść sukces. Chociaż większość platform freelancerskich będzie o to prosić, dobrym pomysłem jest również posiadanie dobrze przygotowanej propozycji podczas kontaktowania się z potencjalnymi klientami poza tymi platformami.

Ustal swoje stawki

Gdy już ustalisz, jaką usługę będziesz świadczyć, nadszedł czas, aby przeliczyć liczby i zobaczyć, ile będzie cię to kosztować. Celem jest zarabianie jak najwięcej pieniędzy bez odstraszania potencjalnych klientów, którzy mogliby wybrać tańszych freelancerów. Chociaż nie ma ustalonego przewodnika, ile pobierać za swoje usługi freelancerskie, jest kilka rzeczy, o których warto pomyśleć przy ustalaniu struktury cenowej. 

• Po pierwsze, kluczowe jest sprawdzenie, ile podobne usługi freelancerskie kosztują na rynku, aby dać ci poczucie aktualnej stawki i tego, ile możesz pobierać.
• Powinieneś również pomyśleć o tym, co możesz zaoferować rynkowi freelancerskiemu, czego inni nie mogą. Czy masz jakieś unikalne punkty sprzedaży, które pozwalają ci pobierać trochę więcej?
• Podobnie, jeśli masz dużo doświadczenia w tej dziedzinie, możesz pobierać trochę więcej, ponieważ będziesz postrzegany jako bardziej niezawodny, wyższej jakości i godny zaufania.
• Cena zależy również od tego, jak długo projekt będzie trwał i jak jest złożony. Mając to na uwadze, możesz wybrać model cenowy, taki jak pobieranie opłaty za godzinę, pobieranie stałej opłaty za cały projekt lub pobieranie opłaty retainer dla klientów, którzy potrzebują wielu projektów.

Jeśli nadal nie jesteś pewien, dlaczego nie sprawdzić platformy freelancerskiej UpWork i ich "Kalkulatora stawek freelancerskich", aby pomóc ci znaleźć swoją kwotę. 

Zacznij tworzyć swoje portfolio i stronę internetową

Teraz, gdy już masz ustalone swoje umiejętności i stawki, czas zacząć budować swoje portfolio. Portfolio to zasadniczo twoje najlepsze prace, zebrane razem, aby pokazać klientom, co potrafisz i co zrobiłeś. Dla freelancerów jest to jak wizualne CV, więc upewnij się, że jest dopracowane i wysokiej jakości, aby dać sobie najlepszą szansę na zdobycie klientów. 

Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z freelancingiem, możliwe, że nie masz jeszcze konkretnych prac klienckich do pokazania. W takim przypadku możesz umieścić w portfolio przykłady ze studiów lub cokolwiek innego, co uważasz za wartościowy dodatek. W każdym razie, każde portfolio powinno zawierać następujące kluczowe elementy: 

Możesz stworzyć swoje portfolio w formie fizycznej na spotkania osobiste lub zbudować portfolio cyfrowe, czyli stronę internetową, korzystając z platform takich jak Google Sites, Wix, WordPress czy Behance. Platformy te oferują darmowe i łatwe w użyciu narzędzia do stworzenia idealnego portfolio, które możesz wysłać cyfrowo, gdy tylko pojawi się perspektywa nowego zlecenia. 

Zadbaj o kwestie prawne i finansowe

Zanim zaczniesz szukać pierwszego klienta, musisz upewnić się, że wszystko jest w porządku pod względem prawnym i finansowym, w tym zdecydować, jaki rodzaj struktury biznesowej chcesz mieć. Możesz zarejestrować się jako jednoosobowa działalność gospodarcza, co oznacza, że będziesz samozatrudniony i będziesz samodzielnie płacić podatki, lub możesz założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, co oznacza, że twoja firma będzie odrębnym podmiotem od ciebie. 

Rozpoczęcie działalności jako spółka z o.o. może być dobrym posunięciem z punktu widzenia odpowiedzialności, ponieważ może dać ci większą wiarygodność w oczach klientów i pomóc uniknąć płacenia podatków korporacyjnych. Po podjęciu decyzji będziesz musiał zarejestrować swoją działalność jako jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę z o.o. i uzyskać wszelkie niezbędne licencje lub pozwolenia. Dobrym pomysłem jest również otwarcie specjalnego konta bankowego lub PayPal tylko dla twojej działalności freelancerskiej, abyś mógł monitorować swoje przychody i wydatki. 

Znajdź swoich klientów

Teraz, gdy wszystko jest już uregulowane pod względem prawnym i finansowym, czas zacząć szukać klientów. Na szczęście w erze cyfrowej istnieje wiele sposobów, aby zaprezentować swoją pracę i biznes potencjalnym klientom. Możesz: 

• Zarejestrować się na platformach freelancerskich takich jak Upwork, Fiverr czy Freelancer, aby reklamować swoje usługi. Wszystkie te platformy pozwalają prezentować swoją pracę freelancerską, doświadczenie i umiejętności, a także ustalać stawki, jednocześnie łącząc cię z potencjalnymi klientami.
• Rozpowszechnić informacje o swojej usłudze freelancerskiej za pomocą marketingowej magii. Jeśli twoja strona internetowa jest twoim portfolio, możesz napisać kilka artykułów z myślą o SEO, aby przyciągnąć odbiorców, prowadzić kampanię e-mail marketingową lub oferować darmowe materiały czy konkursy w mediach społecznościowych, aby przyciągnąć uwagę ludzi.
• Czas zacząć networking! To jeden z najlepszych sposobów na rozwój działalności freelancerskiej. Możesz nawiązywać kontakty na wydarzeniach branżowych, łączyć się z ludźmi na LinkedIn lub korzystać z mediów społecznościowych, aby śledzić i subskrybować podobne prace i treści.
• Skontaktować się bezpośrednio z klientami. Jeśli uważasz, że mógłbyś pomóc firmie lub przedsiębiorstwu, możesz wysłać im e-mailem propozycję i zaoferować swoje usługi – tylko pamiętaj, aby dołączyć swoje portfolio i ofertę.

Twórz umowy i faktury

Przed rozpoczęciem kariery freelancerskiej, szczególnie ważne dla freelancerów pracujących bezpośrednio z klientami, bez korzystania z platform pośredniczących jak Upwork, jest przygotowanie umów i faktur. Przykłady umów, których możesz potrzebować, to: 

• Umowa freelancerska i umowa o świadczenie usług to dokument, który określa zakres prac, warunki płatności, terminy, liczbę dozwolonych poprawek, klauzulę wypowiedzenia, prawa własności intelektualnej i sposób rozwiązywania sporów.
• Jeśli pobierasz opłatę retencyjną, będziesz potrzebować umowy retencyjnej.

Możesz sprawdzić strony takie jak DocuSign i HelloSign, aby znaleźć szablony umów i ułatwić ich podpisywanie oraz wprowadzanie zmian. Jeśli chodzi o faktury, będziesz potrzebować: 

• Standardowa faktura powinna zawierać dane klienta, numer faktury, datę, twoje dane jako freelancera, opis świadczonych usług, zastosowane stawki, całkowitą kwotę do zapłaty, warunki płatności oraz twoje dane bankowe, aby móc otrzymać płatność.
• Faktura proforma może być przekazana i uzgodniona przed wykonaniem pracy.
• Faktura przeterminowana to przypomnienie dla klienta o płatności, jeśli standardowa faktura jest opóźniona.

Jeśli chodzi o szablony faktur, platformy takie jak QuickBooks i FreshBooks mogą pomóc ci śledzić faktury, aby niczego nie przeoczyć.  

Dostarczaj pracę najwyższej jakości

Gdy zdobędziesz pierwszego klienta, nadchodzi twój czas, aby zabłysnąć i zacząć tworzyć pracę najwyższej jakości. Jest to kluczowe dla zadowolenia klienta, otrzymania pełnej płatności i zachęcenia go do powrotu po więcej pracy. Będziesz musiał również trzymać się ustalonych terminów i dostarczyć wszystko, co obiecałeś. Jeśli nie jest to możliwe, bardzo ważne jest, aby informować klienta na bieżąco.  

Budowanie solidnej relacji z klientem polega na byciu konsekwentnym, otwartym i dostępnym, aby odpowiedzieć na wszelkie pytania, które mogą się pojawić. Konsekwentne dostarczanie świetnej pracy buduje zaufanie klientów i ustanawia cię jako osobę, do której warto się zwrócić, co potencjalnie prowadzi do dodatkowych możliwości freelancerskich i wyższych zarobków. Jak to mówimy w Polsce, "jak cię widzą, tak cię piszą" – dlatego warto od początku budować solidną reputację. Plus, będziesz miał okazję pokazać swoje umiejętności i stworzyć więcej materiałów do dodania do swojego portfolio! 

Rozwijaj swoją działalność freelancerską

Jednym z aspektów, o którym należy pamiętać podczas pracy jako freelancer, jest ciągłe rozwijanie swoich umiejętności, networking i rozwój biznesu. Twoim celem powinno być zapewnienie najlepszej możliwej usługi swoim klientom, aby pozostali z tobą i nie byli kuszeni przez innych freelancerów. Aby pozostać konkurencyjnym, kontynuuj naukę, biorąc udział w kursach online na platformach takich jak Coursera i Udemy, słuchając podcastów, oglądając tutoriale na YouTube i więcej.

Ponadto możesz poprosić obecnych klientów o polecenia, a być może będziesz mógł również pomóc, jeśli mają jakiekolwiek powiązane firmy lub kontakty, które mogą być dobre dla rozszerzenia twojej sieci i zdobycia większej liczby zleceń. W miarę realizacji projektów możesz zwiększać swoje stawki w oparciu o swoje doświadczenie, a nawet możesz zacząć zatrudniać podwykonawców, jeśli to konieczne, aby zmniejszyć swoje obciążenie pracą, ale utrzymać wydajność. 

FAQ

Czy istnieją jakieś prace freelancerskie, które można wykonywać bez doświadczenia?

Niektóre zlecenia freelancerskie wymagają pewnego doświadczenia, aby zacząć, ale jest wiele takich, które potrzebują tylko początkowych umiejętności. Jeśli szybko piszesz na klawiaturze, możesz zostać maszynistą, transkrybentem lub wprowadzać dane bez wcześniejszego doświadczenia. Z drugiej strony, jeśli masz wykształcenie wyższe, możesz zostać korepetytorem online bez żadnego doświadczenia w nauczaniu lub podjąć się roli w obsłudze klienta i asystenta wirtualnego, jeśli masz pewne umiejętności organizacyjne i administracyjne. 

Jaka praca freelancerska jest najlepiej płatna?

Prace freelancerskie często wymagają znacznego doświadczenia i zaangażowania, aby osiągnąć najwyższe wynagrodzenia. Niemniej jednak, niektóre z najlepiej płatnych prac freelancerskich obejmują konsultantów oprogramowania, którzy zarabiają średnio rocznie około 351 440 zł, oraz programistów stron internetowych, którzy zarabiają średnio rocznie około 311 164 zł.

Czy studenci mogą zostać freelancerami?

Freelancing to świetny sposób dla studentów na zarobienie dodatkowych pieniędzy, które pomogą sfinansować ich studia, ponieważ jest